Atık Sahalarda Su ve Gaz Tahliyesinde Drenaj Geokompozitlerinin Önemi

Atık depolama tesisleri, bir prosesten arta kalan zararlı malzemenin veya evsel çöp atıklarının toplumun huzurunu, sağlığını ve özellikle çevrenin korunmasını gözeterek, düzenli olarak depolanması amacıyla inşa edilen tesislerdir.

Anıl Aslan
İnşaat Mühendisi
Ürün Teknik Uzmanı

Bu tesislerde herhangi bir sızıntı olmasını engellemek ve doğaya zarar vermemek amacıyla, geçirimsizlik sistemleri tatbik edilmektedir. Uygulama projesi ve tesisin tipine göre değişmekle birlikte; doğal kil, geosentetik kil örtü (GCL), geomembran, drenaj geokompoziti ve geotekstil gibi katmanlar ile sistem geçirimsiz hale getirilmektedir. Depolanan atıklar katı, sıvı veya katı sıvı karışım gibi çeşitli formlarda olabilir. Katı sıvı karışımı şeklinde depolama yapılan tesislerde uygun susuzlaştırma işlemini gerçekleştirmek için gelen suyu süzmek, katısıvı atığı birbirinden ayırmak gereklidir. Ayrılan su, daha sonrasında proseste değerlendirilmek amacıyla tekrardan sisteme verilebilmektedir. Bunun yanı sıra atık depolama tesislerinde yer altı suyunun yükselmesi gibi olası su çıkışlarına karşı sızdırmazlık sisteminin stabilitesini sağlamak amacıyla, suyu drenaj kanallarına ileterek uzaklaştırmak büyük önem taşımaktadır.

Sistemde suyun bulunmadığı katı atık düzenli depolama sahalarında ise depolanan atıkların, zamanla içeriğindeki oksijeni tüketerek, bu ortamda üreyen anaerobik bakteriler yardımı ile oksijensiz (anaerobik) çürümesi sonucunda bir gaz oluşmaktadır. Bu oluşan gaza depo gazı (LFG) denir. Gazın oluşumu katı atık içerisindeki organik atık miktarı ile orantılı olarak değişebilir.

Depo gazının yanıcı ve patlayıcı özelliğinin yanında içeriğinde bulunan metan, karbondioksit gazına nispetle 23 kat daha fazla güçlü sera gazı etkisine sahiptir. Depo gazının bu zararlı etkilerinin ortadan kaldırılması için gaz çıkışına izin verecek katmanlar kullanılmalı veya uygun tekniklerle toplanıp bertaraf edilmesi gerekir.

İstanbul Teknik İnşaat olarak üretmiş olduğumuz drenaj geokompozitleri, sıvı ve gaz tahliyesini güvenli ve sistemli bir şekilde sistemden uzaklaştırmak için boşluklu bir katman yaratmasının yanı sıra, basınç ve çekme dayanımı gibi mekanik özellikleri ile de tasarlanan yüklere karşı dayanıma sahiptir. Drenaj geokompozitleri, üstüne gelen su veya atık yükü ile drenaj özelliğini kaybetmeyecek şekilde kalınlığını koruyarak, geçirgenlik özelliğini muhafaza edebilecek özelliktedir. Ayrıca katı atık rehabilitasyon projelerinde, gaz tahliyesi için kullanılan 20 cm civarındaki mıcır yerine drenaj geokompoziti kullanarak, hem daha ekonomik bir çözüm hem de mıcırın şev gibi eğimli, tutunmasının zorlaştığı yüzeylerde uygulama kolaylığı sayesinde avantaj sağlamaktadır.

Fabrikamızda ürettiğimiz 8, 10 ve 20 mm kabarcık yüksekliğine sahip, tek veya çift taraflı geotekstilli, geotekstilsiz drenaj levhaları düzenli atık depolama sahaları, üst yapı drenaj sistemleri, istinat duvarları drenaj sistemleri, baraj, gölet, rezervuar sahaları, karayolları, demiryolları, tüneller, metrolar, havaalanlarında drenaj uygulamaları ve yeşil çatı uygulamaları gibi çeşitli projelerde kullanılmaktadır. İstanbul Teknik İnşaat olarak uygun çözüm ile doğaya ve insana karşı sorumluğumuzun bilincinde çalışmaya ve üretmeye devam ediyoruz.